262) De kracht van Laurent Binet's HhhH is dat de schrijver in zijn beschrijving van historische personages en gebeurtenissen zo dicht mogelijk bij de verifieerbare werkelijkheid wil blijven. Het effect daarvan is opvallend genoeg vervreemdend.
263) Het realisme in de schilderijen uit de tentoonstelling 'Hyperrealisme' in de Kunsthal in Rotterdam heeft datzelfde effect. Ik vermoed dat het bij de schilderijen komt door het gegeven dat de fotografische afbeeldingen zijn geschilderd, wat een zekere afstand creëert. Dat zou betekenen dat Binet, in zijn poging zo dicht mogelijk bij de historische werkelijkheid te blijven, op afstand wordt gehouden door de taal zelf.
Of zien we bij de Hyperrealisten een discrepantie met de kunstgeschiedenis vanaf de Impressionisten, die juist lieten zien dat de waarneming op zichzelf problematisch is? In die traditie zijn de fotografische schilderijen juist weer revolutionair.
264) De twee schilderijen Cynthia van John Kacere (1920-1999) horen tot de vreemdste uit de tentoonstelling. Kacere heeft het grootste deel van zijn oeuvre gewijd aan wat in het Engels de 'mid-section of the female body' wordt genoemd: altijd minstens driedubbel vergroot, altijd gekleed in lingerie.
Volgens de schaarse informatie die ik online vind, pareerde hij de kritiek dat zijn werk seksistisch zou zijn als volgt: “Woman is the source of all life, the source of regeneration. My work praises that aspect of womanhood." Dat is precies het argument waarmee ik mijn, in sommige ogen, 'seksistische' gedichten verdedig. Maar ik ga niet erg in het argument van Kacere mee: de lingerie wordt, lijkt me, alleen omwille van het mannelijk plezier gedragen. Als de afgebeelde vrouw de 'source of all life' is, is ze dat in belangrijke mate omdat ze de lust van de man opwekt.
265) In de andere tentoonstelling in de Kunsthal, die rond Robert Mapplethorpe (1946-1989), wordt de nadruk gelegd op het perfectionisme van de kunstenaar. Ik heb geen aanwijzingen dat hier iets anders dan een esthetisch perfectionisme wordt bedoeld. Maar de werken wijzen, lijkt me, naar iets dat het esthetische overstijgt.
In de tentoonstelling duidt het gedicht dat Patti Smith in de video Still moving declameert daar expliciet op (waarbij ze, opvallend genoeg, tijdens de regels over het contact met God hapert). Meer impliciet, maar eigenlijk toch ook nog duidelijk, zijn de foto's van het model en bodybuilder Lisa Lyon. Mapplethorpe vertelde dat hij haar, toen hij haar voor het eerst zag, van een buitenaardse schoonheid vond. Ik denk vanwege haar mannelijke vrouwelijkheid.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten