De fototentoonstelling Nude Animal Cigar van Paul Kooier, in het Fotomuseum in Den Haag,
toont een collage van, de titel zegt het al, naakten, dieren en sigaren. Het werk laat zich lastig interpreteren, ook al omdat het een soort retrospectief is. De
term ‘voyeurisme’ wordt ten onrechte herhaaldelijk gebruikt om de collage mee te
beschrijven. Veel naakten staan of liggen in een compromitterende houding,
zeker, maar die houdingen zijn dikwijls onnatuurlijk, dus geregisseerd. Ook het nadrukkelijk gezichtsloos (anoniem) afbeelden van de modellen
duidt op het tegendeel van voyeurisme.
De collagetechniek moet ook hier, als in alle collages, een relatie tussen de beelden leggen, dat kan niet anders. De sepiatechniek suggereert een eenheid. Maar wat is het verband tussen de (uitsluitend vrouwelijke) naakten, al dan niet gerookte sigaren en diverse
soorten dieren?
De naakten lijken me de kern. De modellen zijn wat
voller dan gemiddeld in de naaktfotografie en de poses zijn afwisselend
zinnelijk, bizar en onappetijtelijk. Sinds Bill Clinton is de erotische
connotatie van de sigaar onontkoombaar - en de manier van afbeelden onderstreept dat. In veel foto’s lijkt me de enig mogelijke associatie die met
een penis (ook dat is vaak een nogal onsmakelijke associatie). De dieren zijn conventioneel gefotografeerd en zouden in deze context de dierlijkheid van seks kunnen benadrukken, naast een soort eerlijke
aandoenlijkheid.
Dit zijn allemaal clichés. Tijdens de opening van de tentoonstelling werd gewaarschuwd voor de kans
op misvattingen, ik houd dus een slag om de arm. Veel afzonderlijke foto's (zoals bovenstaand) zijn mooi. Maar ik heb heel sterk de indruk dat het werk als geheel niet zoveel te melden heeft.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten