maandag 29 december 2014

Notities #143-145

143) Na Pan, schreef Gorter aan zijn minnares Jenne, wilde hij de socialistische revolutie beschrijven 'zonder hokus pokus', dus: zonder goden en andere mythologische figuren op te voeren. Het resultaat heeft hij niet tijdens zijn leven gepubliceerd, maar ik neem aan dat hem daarbij de poëzie voor ogen stond die postuum is gebundeld in o.a. de Liedjes en De Arbeidersraad. Geëngageerde, en in die zin aardse poëzie: inderdaad zonder hocus pocus, maar mét de magie die poëzie tot poëzie maakt.

144) Van kunstenaars wordt vaak gezegd dat ze een eigen stijl, toon, stem ontwikkelen. Ik denk dat het vooral de eigen waanzin is. 

145) De symbolist en surrealist Max Jacob (1876-1944) was joods van geboorte, maar bekeerde zich in 1909 tot het katholicisme nadat hij naar eigen zeggen een visioen van Christus had gehad.

Mijn Frans schiet tekort om zijn Meditations religieuses, die hij kort voor zijn dood schreef, volledig op waarde te kunnen schatten. Vooralsnog bewonder ik zijn gebruik van herhalingen, die me op de katholieke liturgie geïnspireerd lijkt, en die tegelijk een redenatie volgen en een meditatief effect hebben.

Bijzonder mooi is daarbij hoe hij katholieke dogma's als de hemel en de hel omarmt. Het laat zien hoe zijn religiositeit voortkomt uit zijn (symbolistische, surrealistische) creativiteit.